تفاوت کرونای امیکرون با کرونای دلتا چیست؟
کرونای امیکرون ( Omicron ) پنجمین و جدیدترین واریانت کرونا ، بعد از واریانتهای قبلی یعنی آلفا، بتا، گاما و دلتا، می باشد . متاسفانه این جهش جدید کرونا نیز جزو گروه واریانتهای نگرانکننده (Variant of concern) محسوب میشود.
تفاوت از لحاظ جهش
جهشهای متعدد و متنوع در این نوع ویروس کرونا باعث نگرانی های اخیر مسئولین بهداشت جهانی شده است.
کرونای امیکرون حدودا 50 جهش دارد و بیشتر از 30 جهش آن در پروتئین اسپایک گزارش شده است. پروتئین اسپایک ، مولکولی است که تهاجم ویروس کرونا به سلول های انسانی را ممکن میسازد. . نگرانی بابت امیکرون از این جهت است که این جهش ها بیش از دوبرابر جهشهای واریانت دلتا است. برخی از این جهش ها در واریانت های قبلی کرونا نیز مشاهده شده است. بعضی از آن ها تقریبا قدیمی هستند اما برخی دیگر جدید هستند.
هنوز بررسی ها در مورد امیکرون کامل نشده است . اطلاعات در مورد این نوع اندک است. اما با توجه به بررسی ها نسبت به واریانت های قبلی ، این نوع از جهشها سرعت انتقال ویروس را افزایش می دهد. افزایش سرعت ویروس باعث عفونتزایی و ضعف سیستم ایمنی می گردد. این امکان نیز وجود دارد که این جهشها باعث مقاومت بیشتر نسبت به درمان با آنتیبادی مونوکلونال و آنتیبادیهای خنثیکننده گردد.
تفاوت از لحاظ قدرت سرایت پذیری
هنوز قدرت سرایت امیکرون نسبت به واریانت های قبلی مشخص نیست. اما این احتمال وجود دارد که رفتار این ویروس در هر کشور متفاوت باشد. زیرا با وجود چرخش سریع افراد مبتلا با نتیجه تست مثبت در آفریقای جنوبی (اولین محل شناسایی امیکرون) در مدت زمان کوتاه هنوز مبهم است که این افزایش به علت نوع ویروس جدید است یا عوامل دیگر هم در آن دخیل است.
به نظر می رسد اومیکرون حتی بیشتر از دلتا شیوع خواهد داشت . هر چند احتمال خطر مرگ و میر و حتی بستری شدن ناشی از سویه امیکرون کمتر است اما احتمال همهگیری آن در سطح جهان خیلی بیشتر است.
در این نمودار تفاوتهای اولیه میان سه نوع ویروس کرونا را در سرایتپذیری مشاهده می کنید .
مقایسه علائم عفونی امیکرون و دلتا
اطلاعاتی که تا کنون از علائم ابتلا به امیکرون و تفاوت آن با بقیه سویه ها در دسترس میباشد ، تقریبا ناکافی است . با این وجود مبتلایان به امیکرون به طور مشترک علائمی همچون خستگی ، سر درد، بدن درد و خارش گلو داشته اند.
بیماران مبتلا به سویه امیکرون تا این لحظه گزارشی مبتنی بر مشکل چشایی و بویایی نداشته اند. و در این مورد امیکرون با سویه دلتا تفاوت دارد.
همچنین در مبتلایان به امیکرون برخلاف گونه های قبلی کرونا تا کنون کاهش سطح اکسیژن خون گزارش نشده است.
طبق مشاهدات در سویه امیکرون نسبت به سویه دلتا ، ویروس با سرعت بیشتری مسیر تنفسی انسان را در بر میگیرد . اما شدت درگیری ریه توسط اومیکرون کمتر از دلتا است.
گزارش های حاکی از ابتلا به این سویه مربوط به افراد زیر ۴۰ سال است که تقریبا نیمی از آنها واکسن را دریافت نکرده اند .
از نظر شدت بیماری زایی خطر بستری ناشی از امیکرون کمتر از دلتا است . و خوشبختانه تا این لحظه هیچ کدام از مبتلایان به امیکرون در بیمارستان بستری نشده اند. اکثرا سرپایی مداوا شده، پس از چند روز بهبود یافته اند.
مقایسه ایمنی متاثر از ابتلای قبلی
احتمالات حاکی از آن است که ممکن است خطر ابتلای مجدد با اومیکرون افزایش یابد . احتمالات در این مورد بیشتر از دلتا است. درواقع پیش بینی میشود ،اشخاصی که به سویه های دیگر کرونا مبتلا بوده اند، راحتتر به اومیکرون آلوده شوند.
تفاوت از نظر نوع اثربخشی واکسنها
تنها اطلاعاتی که در این زمینه در دسترس می باشد حاکی از آن است که انواع واکسنها در کاهش شدت بیماری و مرگ بر اثر سویه ی دلتا، موثر و کارآمد بوده اند. درنتیجه جای امیدواری است که واکسنها در برابر امیکرون نیز ایمنی لازم را ایجاد نموده و موجب پیشگیری از بیماری شدید و بستری حداقلی در بیمارستان ها گردند.
مقایسه روشهای تشخیص
همچنان احتمال می رود که آزمایش PCR مورد استفاده در سویه های دیگر کرونا، برای سویه اومیکرون نیز مناسب باشد. بنظر می رسد تست های موجود قادر به شناسایی امیکرون هستند. همچنین آزمایشهای تشخیص سریع آنتیژن برای این مورد در حال بررسی است.
تفاوت میزان اثربخشی درمانهای موجود
درمان از طریق کورتیکواستروئیدها و مسدودکنندههای گیرنده اینترلوکین – 6 همیشه برای ابتلای شدید انواع کرونا موثر بوده است. احتمال می رود که برای این نوع از کرونا نیز موثر باشد. اگر چه اثر بخشی تعدادی از مونوکلونال آنتی بادی ها زیر سوال رفته است. البته با توجه به جهش های جدید نوع اومیکرون ، درمان های دیگر برای تعیین میزان اثربخشی آنها تحت بررسی هستند.
امیکرون خطرناک تر است یا دلتا؟
نسبت به بررسی های انجام شده، سویه دلتا همچنان پر خطر ترین و مسری ترین نوع ویروس کرونا است . البته درست است که سازمان بهداشت جهانی شدت بیماری زایی و میزان سرایت امیکرون را نسبت به کرونای دلتا کمتر اعلام کرده است است ، اما همچنان رعایت پروتکل های بهداشتی و استفاده از ماسک الزامی است .
هشدار
باید توجه داشت که ماسک های فانتزی و پارچه ای تاثیری در پیشگیری از ابتلا به انواع سویه های ویروس کرونا ندارند. ماسک های پارچه ای قادرند تنها 75 % از ذرات معلق در هوا را جذب کنند . در حالیکه یک ماسک N95 که به درستی روی صورت قرار گرفته باشد قادر است تا 95% از ذرات معلق در فضا را جذب کند.
در همین حال ماسک های جراحی یا یکبارمصرف حدود 5 تا 10 % از ماسک های تنفسی N95 موثر هستند.
متاسفانه تا زمانی که ابتلا به کووید ۱۹ در بین همه مردم جهان کاهش نیابد ، شاهد جهشهای بیشتر کرونا خواهیم بود.