اسپرم به علت این که مسئولیت جفت شدن به تخمک و لقاح و تولید جنین را دارد، نقش اساسی در فرایند باروری ایفا می کند. افزایش کیفیت، تعداد و تقویت اسپرم ها می تواند به باروری زوجین کمک کند و زمینه را برای بارداری فراهم کند. اسپرم های با کیفیت مناسبتر و سالمتر توانایی حرکت و نفوذ بهتری دارند و فرایند باروری را تسهیل می کند. عواملی مانند تغذیه نامناسب، استرس، مصرف مواد مخدر و سیگار و کمبود ورزش می توانند به کاهش کیفیت و تعداد اسپرم ها منجر شوند بنابراین تقویت اسپرم می تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند. با افزایش سن، کیفیت و تعداد اسپرم ها نیز ممکن است کاهش یابد، تقویت و افزایش اسپرم میتواند این مسئله را تا حدودی مرتفع کند.
عوامل مؤثر بر ناباروری مردان
عوامل بسیار زیادی در ناباروری مردان مؤثر هستند که عمدتاٌ مربوط به مشکلاتی در تولید اسپرم یا در انتقال اسپرم می باشند. و در این موارد باید مایع منی آزمایش شود. ( آزمایشات شامل بررسی کاهش تعداد اسپرم، حرکت نامناسب اسپرم ها، شکل غیر طبیعی اسپرم می باشد) مشکل در بهبود سلامت اسپرم و اختلال در تولید اسپرم تحت تأثیر هورمون ها، بیماری های مزمن و طولانی مانند دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، بیماری های ایمنی و اختلالات غدد درون ریز، جراحی ها و بیماری های دوران کودکی، عوامل محیطی و روش زندگی فردی ( مانند مصرف مواد مخدر، سیگار ، الکل و مواد شیمیایی )می باشد. عوامل دیگری نیز در مورد ناباروری مردان وجود دارد که شامل انسداد مسیر اسپرم، عفونتهای منتقل شونده از طریق رابطه جنسی، اختلالات در نعوذ، اختلال در تولید اسپرم، تماس با مواد سمی مانند جیوه، مس، کادمیوم، مواد رادیو اکتیو، اشعه ها، اکسید اتیلن، وینیل کلرید، ضربه به ناحیه تناسلی، سرطانها و تومورها و آسیب به ساختارهای تناسلی مردان و درمانهای آن مانند رادیو تراپی و شیمی درمانی، مصرف برخی داروها، واریکوسل، عوامل ژنتیکی و ارثی که به نحوی به انتقال ژنتیکی باز می گردد و استعمال دخانیات و الکل به میزان زیاد نیز در ناباروری مردان مؤثر میباشند.
راهکارهای مناسب برای افزایش و تقویت اسپرم
برای تقویت، افزایش و سلامت اسپرم غیر از مصرف داروها باید به یک سری موارد توجه شود که به طور خلاصه راههای تقویت اسپرم در زیر توضیح داده می شود.
- تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی با پروتئین بالا، میوه ها و سبزیجات تازه، محصولات دارویی غنی از روی، سلنیوم، روغن های دارای اسید چرب امگا 3 و ویتامین های مختلف مانند ویتامین C و E می تواند به بهبود کیفیت اسپرم کمک کند.
- اجتناب و دوری از مواد مضر: مصرف مواد مضری مانند الکل ، سیگار، مواد مخدر و کافئین را تا جای ممکن کاهش دهید تا کیفیت اسپرم افزایش پیدا کند.
- ورزش منظم: فعالیت ورزشی و ورزش برای تقویت اسپرم به صورت منظم و متعادل می تواند به بهبود عملکرد جنسی و کاهش استرس کمک کند.
- کنترل وزن: حفظ وزن مناسب و جلوگیری از چاقی یا لاغری ناشی از رژیم های نامتناسب می تواند به بهبود کیفیت اسپرم کمک کند.
- کنترل استرس: استفاده از تکنیک های کاهش استرس مانند مدیتیشن، یوگا، یا تمرینات تنفسی می تواند به بهبود عملکرد جنسی و کیفیت اسپرم کمک کند.
- جلوگیری از گرما: استفاده از لباس مناسب و جلوگیری از تماس مداوم با حرارت زیاد مانند حمام های داغ یا ساوانا، استفاده نکردن از لباس های زیر تنگ و یا شلوارهای تنگ می تواند به بهبود کیفیت اسپرم کمک کند.
- مدیریت بیمایها: کنترل بیماری های مزمن مانند دیابت، فشارخون بالا و بیماری های قلبی می تواند به بهبود کیفیت و افزایش تولید اسپرم کمک کند.
شما می توانید برای بررسی داروها و مقایسه آنها و همین طور مشورت با کارشناسان سایت داروسازم به داروخانه مراجعه کنید. برای تقویت اسپرم در ده روز می توانید به نکات موجود در این مقاله توجه کنید .
معرفی داروهای مناسب برای افزایش و تقویت اسپرم
توجه داشته باشید که مصرف داروها برای افزایش و تقویت اسپرم باید تحت نظر پزشک باشد و بسته به شرایط فردی ممکن است متفاوت باشد و پزشک ممکن است به شما داروهای زیر را به عنوان تقویت کننده اسپرم به شما توصیه کند.
داروهای آنتی استروژن
این داروها در مواردی که سطح هورمون های زنانه در مردان بالاست استفاده می شود. آنتی استروژنها می توانند سطح تستوسترون را افزایش دهند و این ممکن است به بهبود کیفیت اسپرم کمک کند.
داروهای یهبود کیفیت اسپرم
برخی از داروها طراحی شده اند تا بهبود کیفیت و حرکت اسپرم را تسریع کنند. این داروها معمولاٌ ترکیبات مختلفی مانند آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و مواد مغذی را شامل می شوند که گاهی به صورت پودر برای تقویت اسپرم نیز در داروخانه وجود. دارد.
آنتی اکسیدان ها
آنتی اکسیدان ها می توانند به تسریع فرایند بازسازی اسپرم کمک کنند و کیفیت آن ها را افزایش دهند. این داروها معمولاٌ شامل ویتامین هایی مانند ویتامین C و ویتامین E سلنیوم و روی هستند که برای تقویت اسپرم و تخمک ضروری هستند.
آنتی بیوتیک ها
معمولاٌ آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های باکتریایی مورد استفاده قرار می گیرند و برای افزایش اسپرم به صورت مستقیم استفاده نمی شوند. اما در صورتی که عفونتهای باکتریایی موجود باشد و بر روی کیفیت اسپرم تأثیر منفی داشته باشد، درمان مناسب با آنتی بیوتیک ها می تواند به بهبود و تقویت اسپرم ضعیف منجر شود. به همین دلیل برای درمان عفونت های مرتبط با افزایش اسپرم، به پزشک مراجعه کنید تا علت عفونت مشخص شود و آنتی بیوتیک مناسب را برای شما تجویز کند. توجه داشته باشید که استفاده نادرست از آنتی بیوتیک ها می تواند به مقاومت به دارو و افزایش عوارض جانبی منجر شود.
معرفی مکمل های مناسب برای افزایش و تقویت اسپرم
یک سری از مکمل ها در بازار وجود دارد که می تواند باعث افزایش کیفیت و سلامت اسپرم شود که برخی از مهمترین و قویترین قرص برای تقویت اسپرم می توان به کپسول کانت بوست، ساشه آندرو فرتی، کپسول فرتیل اید، قرص اسپریژن و کپسول موتیلیتی بوست اشاره کرد که دارای انواع ویتامین ها، آنتی اکسیدان ها و اسیدهای آمینه مهم مانند کارنیتین و آرژنین هستند.
مکمل های آنتی اکسیدان
موادی مانند ویتامین C، ویتامین E، سلنیوم ، روی و کوانزیم Q10، که به عنوان آنتی اکسیدان ها شناخته می شوند، می توانند به حفظ سلامت اسپرم و جلوگیری از آسیب های اکسیداتیو در آنها کمک کنند.
اسیدهای چرب اومگا 3
اسید های چرب امگا 3 که در ماهیان چرب مانند ماهیان سردابی ، روغن کنجد و گیاهان دیگر یافت می شوند، به بهبود کیفیت اسپرم و زیاد کردن اسپرم و حرکت آنها کمک کنند.
اسید فولیک
مطالعات نشان داده است که مصرف اسید فولیک می تواند برای تقویت اسپرم مفید است. این ماده به عنوان یک آنتی اکسیدان، در ساخت سلولهای جدید، بهبود عملکرد در تولید اسپرم، داروی تقویت اسپرم و تقویت سیستم ایمنی مؤثر است. کمبود این ماده ممکن است باعث آسیب به کروموزوم هاو تغییر در رده های اسپرمی شود. این امر می تواند باعث افزایش تعداد اسپرم های نامناسب و افزایش اختلال در تولید اسپرم می شود. بنابراین مصرف اسید فولیک می تواند به بهبود کیفیت اسپرم و کاهش احتمال مشکلات ناباروری کمک کند.
ال کارنیتین
این دارو به عنوان یک مکمل چربی سوز کاربرد دارد ولی می تواند روی اسپرم و تقویت آن اثر مثبت داشته باشد. ال کارنیتین یکی از مشتقات اسید آمینه طبیعی است که به عنوان مکمل استفاده می شود در برخی از افراد به دلیل عدم توانایی بدنشان برای تولید و رساندن ال کارنیتین به بافت ها دچار کمبود این ماده می شوند. نقش این ماده در بدن بتا اکسیداسیون اسیدهای چرب بلند زنجیر پس از فعال شدن می باشد بدون وجود ال کارنیتین این اسید های چرب توان عبور از میتوکندری برای تولید انرژی را ندارند.
ال کارنیتین یک کو فاکتور در حمل اسیدهای چرب زنجیره ای طولانی در داخل میتوکندری ها و اکسایش آنها است و به این صورت اسپرم با یک بستر انرژی لازم نیروی محرکه لازم را برای فعالیت خواهد داشت. وجود رادیکالهای آزاد اکسیژن در مایع منی مردان نابارور افزایش یافته که منجر به تخلیه ذخایر ATP اسپرم و از دست دادن قدرت حرکت آنها می شود. ال کارنیتین به عنوان بهترین قرص برای تقویت اسپرم و یک آنتی اکسیدان طبیعی جهت تولید انرژی از اسیدهای چرب بلند زنجیر یک فاکتور ضروری است. در واقع حرکت اسپرم و بلوغ آن و ساخت اسپرم تحت تأثیر تأمین شدن انرژی کافی می باشد که ال کارنیتین به دلیل داشتن غلظت بالای اپیدیدیمی و سرعت بخشیدن به متابولیسم چربی ها جهت تولید انرژی نقشی اساسی در باروری و متابولیسم اسپرم دارد. قرص کارنیمکس همان قرص ال کارنیتین است که در آن از ال کارنیتین تارتارات استفاده شده است. این قرص را می توان روزی یک تا دو بار در روز کنار وعده های غذایی استفاده کرد. این قرص باعث افزایش تعداد اسپرم و بهبود کیفیت تحرک آن می شود و همچنین باعث افزایش سوخت و ساز بدن، کاهش چربی، افزایش سوخت و ساز بدن، کمک به سلامت قلب و کاهش چربی ها نیز می شود.
نیکوتینامید
نیکوتینامید یک ترکیب شیمیایی است که در برخی از مکمل های تقویت عملکرد جنسی و بهبود اسپرم مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف نیکوتین آمید به عنوان یک قرص تقویت اسپرم ضعیف منجر به افزایش حرکت و تعداد اسپرم در مردان دارای مشکل در باروری می شود. نیکوتینامید به دلیل افزایش سطح هورمون های جنسی مرتبط با تولید اسپرم باعث افزایش و تقویت اسپرم می شودو همچنین با اثر بر روی سیستم عصبی مرکزی و عصب های محیطی باعث افزایش میل جنسی و بهبود عملکرد جنسی می شود.
ال آرژنین
ال آرژنین یک آمینو اسید نیمه ضروری برای بدن است که به بدن در ساخت سایر پروتئین ها کمک می کند. در حالت معمول بدن می تواند تمام آرژنین مورد نیاز خود را بسازد این ماده در فرایندهای مختلفی از جمله تولید اسپرم نقش دارد. این اسید آمینه می تواند به عنوان پیش ماده برای تولید اکسید نیتریک در بدن عمل کند. اکسید نیتریک باعث گشاد شدن رگ ها و عروق خونی می شود و جریان خون به اندان ها ی جنسی را افزایش می دهد که این فعالیت منجر به افزایش تولید اسپرم میشود. به همین دلیل مصرف مکمل های آرژنین میتواند به عنوان دارو برای تقویت اسپرم و تقویت عملکرد جنسی و افزایش تولید اسپرم کمک کند.
دی اسپارتیک اسید
دی اسپارتیک اسید یک اسید امینه است که در بدن انسان و دیگر حیوانات به صورت طبیعی تولید می شود. این اسید امینه نقش مهمی در تولید هورمون های جنسی مانند تستوسترون دارد که می تواند بر تقویت عملکرد جنسی و افزایش تولید اسپرم تأثیرگذار باشد. این ماده به تنظیم فعالیت غده هیپوفیز و غده هیپوتالاموس در مغز کمک می کند که در نتیجه آن هورمون LH و هورمون های محرک جنسی افزایش پیدا می کند و این دو هورمون نقش بسیار مهمی در تولید اسپرم دارند و با افزایش سطح این هورمون ها تولید و بهبود کیفیت اسپرم افزایش می یابد. این ماده به عنوان یک مکمل غذایی نیز مورد استفاده قرار می گیرد .
نتیجه گیری
ناباروری در مردان به مشکلاتی اشاره میکند که باعث عدم توانایی زوج برای بارداری و باروری میشود. ناباروری در مردان عموماٌ به علت کاهش تولید اسپرم ، انسداد مجاری اسپرم، مشکلات ارگانیک، مشکلات هورمونی و مشکلات ارتباطی رخ می دهد.
برای تقویت اسپرم و افزایش احتمال باروری اولین قدم مهم اصلاح سبک زندگی است به سمت یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، مدیریت استرس و اجتناب از مواد مخدر، الکل و دخانیات است. علاوه بر این می توانید از مکملها و مولتی ویتامین برای تقویت اسپرم و افزایش تحرک آن نیز استفاده کنید مانند مکمل های اسید فولیک، مکمل روی، رویال ژل، کوآنزیم Q10، دی اسپارتیک اسید، کارنیتین و آرژنین استفاده کرد.
سؤالات متداول
چه داروهای گیاهی جهت تقویت اسپرم می توان استفاده کرد؟
داروهای گیاهی متعددی به عنوان راهکار طبیعی برای تقویت اسپرم مورد استفاده قرار می گیرند مانند گیاه گوجی بری، ریشه جینسینگ، شنبلیله، ریشه ماکا، گیاه آشواگاندا، نعناع و زعفران که به عنوان داروهای گیاهی بهبود دهنده کیفیت اسپرم به کار می روند.
آیا مصرف آنتی بیوتیک ها می تواند به کاهش کیفیت اسپرم منجر شود؟
بله، استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیکها ممکن است به کاهش کیفیت اسپرم و افزایش احتمال مشکلات باروری منجر شود.
آیا مصرف مواد شیمیایی مانند کنسروها و مواد نگهدارنده موجود در آنها می تواند به کاهش کیفیت اسپرم منجر شود؟
بله، استفاده از مواد شیمیایی ممکن است به کاهش کیفیت اسپرم و افزایش احتمال باروری منجر شود.
آیا استرس می تواند کیفیت اسپرم را تحت تأثیر قرار دهد؟
بله، استرس می تواند به کاهش کیفیت اسپرم و عملکرد جنسی منجر شود. با استفاده از فعالیت های کاهنده استرس مانند ورزش، شرکت در کلاسهای یوگا ، کمک گرفتن از روانشناسان و تمرین های هوازی میتوان استرس را کاهش داد.
چه مواد غذایی برای افزایش و تقویت اسپرم مؤثر است؟
برای تقویت اسپرم توصیه می شود که از میوه ها و سبزیجات تازه به علت دارا بودن ویتامین ها و مواد معدنی ، بتاکاروتن، ویتامین C، سلنیوم و ویتامین E استفاده کنید. مصرف ماهی و محصولات دریایی به علت داشتن اسید های چرب امگا 3 و مواد غذایی حاوی پروتئین مانند گوشت مرغ، گوشت قرمز، تخم مرغ و لبنیات نیز به عنوان یک صبحانه مقوی برای تقویت اسپرم به کار می رود. استفاده از مغزهای روغنی مانند بادام، گردو، فندق و بادام زمینی که حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع هستند بسیار مفید است . مصرف محصولات غذایی غنی از فیبر مانند حبوبات و غلات کامل به بهبود سلامت اسپرم کمک میکند. مواد غذایی که حاوی اسید فولیک هستند مانند نخود فرنگی، اسفناج، انگور، نارنگی، هویج و سبزیجات دیگر نیز به بهبود کیفیت اسپرم کمک شایانی می کند.
