مهمترین اصل در امر تغذیه تعادل در مصرف مواد غذایی است. اصلی که اگر به آن اهمیت ندهید مطمئنا با مشکل مواجه خواهید شد. رعایت این اصل حتی برای ویتامین‌ها به عنوان مواد مغذی حیاتی برای حفظ سلامت بدن، نیز از اهم واجبات است. زیرا مصرف بیش از حد ویتامین ها و مواد مغذی ، می‌توانند عواقب ناخوشایندی به دنبال داشته باشند. و نتیجتاٌ به جای فایده برای بدن عوارضی چون ریزش مو به همراه داشته باشد.
جالب است که بیشتر باور عموم این است که کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی سبب ریزش مو می گردند اما در واقع در این مقاله به دنبال بیان این مطلب هستیم که زیاده روی در مصرف برخی از ویتامین ها یا حتی مواد مغذی مورد نیاز بدن نیز می‌تواند به طور مشابه، این مشکل را ایجاد کند.
مصرف بیش از حد برخی ویتامین‌ها می‌تواند باعث از دست رفتن موهای شما شود. در اینجا نکات کلیدی را بررسی می‌کنیم:
ویتامین A
ویتامین A یکی از مواردی است که باید توجه خاصی به آن داشت:
ویتامین A، سبب تقویت سیستم ایمنی، حفظ قدرت بینایی و تقویت رشد و تکامل بدن می شود اما زیاده روی در مصرف آن می‌تواند منجر به ریزش مو شود.
- مصرف بیشتر از حدود 10،000 واحد بین‌المللی در روز می‌تواند منجر به سمیت ( سمی شدن ) ویتامین A شود.
- سطح بالای ویتامین A می‌تواند باعث آلوپسیا ناسکارینگ پیشانی-مرکزی و کاهش موهای بدن شود.
ویتامین‌های گروه B
در حالی که اجزای جداگانه ویتامین B کمتر با از دست رفتن موها مرتبط هستند، مصرف کل این گروه می‌تواند مشکل‌ساز باشد:
- بیوتین (ویتامین B7) با دوز بالا معمولاً در مکمل‌های بازار برای موها، پوست و ابرو‌ها فراوان یافت می‌شود.
- مصرف دوزهای بالا از بیوتین می‌تواند در آزمایش‌های پزشکی تداخل ایجاد کند، از جمله ارزیابی عملکرد تیروئید و برخی سطوح هورمونی.
سایر ویتامین‌ها و مواد معدنی
همچنین مصرف بیش از اندازه ی برخی دیگر از ویتامین ها ممکن است مشکلاتی ایجاد کند حتی در مواردی که به نظر می رسد به طور مستقیم با از دست رفتن موها کمتر مرتبط هستند:
- ویتامین C: درست است که مصرف این ویتامین برای جذب آهن ضروری است و مستقیماً باعث از دست رفتن و ریزش موها نباشد، اما مصرف بیش از حد آن ممکن است با عوامل دیگر که سبب ریزش مو می گردند ، تعامل داشته باشد.
- ویتامین D: اگرچه معمولاً با کمبود این ویتامین مواجه هستیم، اما سطح بسیار بالای ویتامین دی ممکن است در برخی موارد به از دست رفتن موها کمک کند.
- آهن: مصرف بیش از حد آهن می‌تواند سمّی باشد، اگرچه بیشتر با ریزش مو مرتبط با کمبود همراه است.
- سلنیوم: سلنیوم می‌تواند به کاهش ریزش مو، به‌ویژه در کسانی که شیمی‌درمانی می‌شوند، کمک کند. و مقدار اندک آن برای بدن کافی است و زیاده روی در مصرف آن می‌تواند موجب ریزش مو شود. بنابراین، توصیه متخصصان بر این است که بیشتر از ۴۰۰ واحد بین‌المللی سلنیوم در روز مصرف نکنید.
چرا مصرف بیش از حد ویتامین A موجب ریزش مو می‌شود؟
ویتامین A از نوع ویتامین های محلول در چربی است؛درنتیجه مازاد این ویتامین قابلیت ذخیره شدن در کبد را دارد. لذا چنانچه از مکمل های این ویتامین بیش از اندازه و به صورت افراطی استفاده نمایید ، دچار اوردوز با ویتامین A می گردید. البته این قضیه بیشتر با مصرف مکمل ها به وجود می آید نه با مصرف مواد غذایی حاوی این ویتامین مثل هویج یا کدو حلوایی.
در واقع زیاده روی در مصرف ویتامین A در قالب مکمل سبب می‌شود که فولیکول‌های مو بیش از حد فعال شوند؛ مرحله ای که در آن فولیکول مو خیلی سریع به پایان رشد خود خواهد رسید و دیگر بدن قادر نیست به سرعت تارهای موی جدید را جایگزین موی از دست رفته کند و بنابراین ریزش مو افزایش می‌یابد.
نکات کلیدی
- اکثر افراد می‌توانند تمام ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز خود را از طریق یک رژیم غذایی سالم و متعادل دریافت کنند.
- مکمل ها فقط باید تحت نظارت پزشکی مصرف شوند، به خصوص اگر در حال حاضر مواد مغذی کافی را از رژیم غذایی خود دریافت می کنید.
- برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی، وقتی مصرف بیش از حد دارند، می‌توانند تلوژن افزایشی را تحریک کنند، وضعیتی که با نازک شدن گسترده مو مشخص می شود.
- همیشه قبل از شروع هر رژیم مکمل جدید با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید، به خصوص اگر نگرانی های موجود در مورد ریزش مو دارید.
بهترین شیوه‌ها
- رژیم غذایی متعادل و غنی از غذاهای کامل را حفظ کنید تا تأمین مناسب تغذیه را تضمین کنید.
- قبل از شروع استفاده از مکمل‌ها، با پزشک مشورت کنید.
- از محدوده روزانه توصیه شده (RDA) برای ویتامین‌ها و مواد معدنی آگاه باشید.
- وضعیت کلی سلامتی خود را دنبال کنید و واکنش‌های نامطلوب به مکمل‌ها را مشاهده کنید.
- یادآوری کنید که در حالی که برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی برای سلامت مو مفید هستند، مصرف بیش از حد می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد.
سخن پایانی
با درک خطرات بالقوه مرتبط با مصرف بیش از حد ویتامین و حفظ یک رویکرد متعادل در تغذیه، می توانید در جهت ارتقاء رشد موی سالم و در عین حال به حداقل رساندن خطر عوارض جانبی ناخواسته کار کنید.
سوالات متداول
آیا می توان تغذیه را علت اصلی ریزش مو در نظر گرفت؟
ریزش مو از جمله مشکلات سلامتی است که علت های مختلفی دارد و تغذیه در واقع یکی از علت های ریزش مو می باشد، در نتیجه با یک راهکار هم نمی‌توانیم این معضل را حل کنیم.
علائم اوردوز ویتامینی به غیر از ریزش مو کدامند؟
● ویتامین A: تهوع، استفراغ، سردرد، تاری دید، خشکی پوست و لبها
● ویتامین E: خونریزی لثه، ضعف عضلانی، خستگی، اسهال
● ویتامین D: تهوع، استفراغ، یبوست، ضعف عضلانی، درد استخوان
با ریزش مو ناشی از اوردوز ویتامینی، چه باید کرد؟
در این مواقع حتما مصرف ویتامین را قطع نموده و با پزشک خود مشورت نمایید. در صورت نیاز آزمایش بدهید تا سطح ویتامین‌ها در بدن شما بررسی شود.
