بی اشتهایی در کودکان ، دلایل و علائم آن را بشناسیم!

بی اشتهایی کودکان از جمله مشکلاتی است که بسیاری از والدین با آن درگیر هستند. بی اشتهایی نوعی اختلال تغذیه‌ای است که موجب کاهش شدید و غیر طبیعی میل کودک به خوردن غذا می‌شود. کودک در اثر بی اشتهایی از هر نوع غذایی اجتناب می نماید. این مشکل می تواند باعث بروز مشکلاتی همچون اختلالات استخوانی و رشد صدمه به ارگان‌ های اساسی مثل قلب و حتی مرگ شود. چنانچه برای حل  این مشکل راهکار های بسیاری را تست کرده اید اما همچنان کودکتان نسبت به غذا بی اعتناست، باید به فکر درمان باشید.

چه زمانی باید نگران کاهش اشتهای فرزند خود باشید؟

اگر کاهش اشتها در کودک تنها به مدت کوتاهی ادامه داشته باشد و هم‌زمان با رشد طبیعی، بازی‌ کردن و خواب مناسب باشد، جای نگرانی نیست. اما اگر بی اشتهایی کودک طولانی‌ مدت شود، باعث کاهش وزن , بی‌حالی یا افت رشد جسمی گردد، باید آن را جدی گرفت. در این شرایط احتمال وجود یک مشکل جسمی یا روانی وجود دارد که نیاز به بررسی تخصصی دارد. دلیل بی‌اشتهایی کودکان ممکن است از تغذیه ناکافی تا بیماری‌ های زمینه‌ای متغیر باشد، پس بررسی دقیق اهمیت دارد. همچنین اگر کودک به‌ طور مداوم از خوردن گروه خاصی از غذاها اجتناب می‌کند یا علاقه‌ای به غذاهای تازه نشان نمی‌دهد، باید بیشتر دقت کرد. تشخیص زود هنگام علائم بی‌اشتهایی کودک می‌تواند در پیشگیری از مشکلات بلند مدت بسیار موثر باشد.

علائم بی‌اشتهایی در کودکان

• کم شدن وزن یا توقف افزایش وزن: اگر کودک شما نسبت به قبل وزن کم کرده یا در وزن‌ گیری متوقف شده است، این می‌تواند از علائم بی‌اشتهایی کودک باشد. گاهی حتی با وجود قد کشیدن، وزن او تغییری نمی‌کند که نشان می‌دهد باید موضوع را بررسی کرد. نداشتن تناسب بین رشد قدی و وزنی می‌تواند زنگ خطری برای والدین باشد.
• بی‌علاقگی به غذا های معمولی: وقتی کودک غذاهایی که قبلاً دوست داشته را نمی‌خورد یا با بی‌میلی به سر میز غذا می‌آید، این یکی از علائم بی‌اشتهایی کودکان محسوب می‌شود. این تغییر رفتاری گاهی به خاطر تغییرات روحی یا جسمی ایجاد می‌شود و نباید نادیده گرفته شود. والدین باید به تغییر ذائقه یا کاهش اشتیاق به غذا حساس باشند.
• تحریک‌ پذیری و خستگی زودرس: کودکانی که دچار بی‌اشتهایی هستند، معمولاً انرژی کافی ندارند و زود خسته یا بداخلاق می‌شوند. این حالت‌ ها می‌توانند در اثر کمبود مواد مغذی ناشی از تغذیه ناکافی باشند. اگر چنین علائمی هم‌ زمان با کاهش اشتها دیده شد، باید بررسی‌ های بیشتری انجام شود.
• رفتار های اجتنابی نسبت به غذا خوردن: اگر کودک سعی می‌کند زمان غذا خوردن را به تأخیر بیندازد یا بهانه‌ تراشی می‌کند، ممکن است از علائم بی‌اشتهایی کودک باشد. گاهی کودکان غذا خوردن را با بازی، تلویزیون یا هر سرگرمی دیگر به تعویق می‌اندازند. این نوع رفتار باید به‌ موقع تشخیص داده و اصلاح شود.
• تغییرات در الگوی خواب یا خلق‌ و خو: تغییر ناگهانی در خواب کودک یا بی‌قراری‌ های مداوم می‌تواند در ارتباط با بی‌اشتهایی باشد. این مسئله ممکن است ریشه در استرس، اختلالات گوارشی یا مسائل عاطفی داشته باشد. اگر هم‌ زمان با علائم بی‌اشتهایی کودک، اختلالات خواب هم دیده شود، مشورت با متخصص ضروری است.

دلایل بی‌اشتهایی در کودکان

• آهسته شدن سرعت رشد :  یکی از علت‌ های بی اشتهایی کودک می‌تواند کاهش طبیعی سرعت رشد باشد که معمولاً در سنین ۲ تا ۵ سالگی دیده می‌شود. در این مرحله بدن کودک دیگر به اندازه‌ دوران نوزادی به انرژی نیاز ندارد و اشتها به‌ صورت طبیعی کاهش پیدا می‌کند. این حالت طبیعی است اما اگر طولانی شود یا با کاهش وزن همراه باشد، باید بررسی شود.
• بروز مشکل در عملکرد گوارشی و هضم غذا : اگر دستگاه گوارش کودک به‌ درستی کار نکند، بی‌اشتهایی می‌تواند یکی از علائم اصلی آن باشد. ناراحتی‌ هایی مثل نفخ، ریفلاکس یا مشکلات هضم ممکن است باعث شوند کودک از خوردن غذا اجتناب کند. دلیل بی‌اشتهایی کودکان در این حالت بیشتر به احساس ناراحتی بعد از غذا خوردن برمی‌گردد.
  کمبود روی در بدن کودک: روی یکی از عناصر ضروری برای حس چشایی و اشتها است و کمبود آن از علت‌ های مهم بی اشتهایی کودکان به شمار می‌آید. زمانی که بدن کودک دچار فقر روی شود، علاقه به غذا کاهش پیدا می‌کند و حتی ممکن است طعم غذا ها برایش جذاب نباشد. بررسی سطح روی بدن از طریق آزمایش می‌تواند در تشخیص کمک کند.
• یبوست: یبوست یکی از مشکلات شایع گوارشی در کودکان است که می‌تواند موجب بی‌اشتهایی شود. زمانی که روده‌ ها پر از مواد دفعی هستند، کودک احساس سیری یا درد شکم می‌کند و تمایلی به غذا خوردن ندارد. علت بی اشتهایی کودک در این موارد بیشتر به احساس ناخوشایند در ناحیه شکم مربوط می‌شود.
• تاثیر استرس در کاهش اشتها: استرس و نگرانی در کودکان می‌تواند باعث کاهش اشتها شود، به‌ خصوص اگر کودک به دلایل خانوادگی یا محیطی دچار فشار روحی باشد. کودکانی که احساس ناامنی یا اضطراب دارند معمولاً کمتر غذا می‌خورند. در این حالت علت بی اشتهایی کودکان ریشه در مسائل عاطفی و روانی دارد.
• افسردگی: افسردگی نه‌ تنها در بزرگسالان بلکه در کودکان نیز می‌تواند باعث بی‌اشتهایی شود. کودک ممکن است دیگر علاقه‌ به فعالیت‌ های قبلی خود نداشته باشد و هم‌ زمان کاهش اشتها را نیز تجربه کند. علت بی‌اشتهایی کودک در این شرایط معمولاً به مشکلات روانی و کاهش انگیزه برای غذا خوردن مربوط است.
• بی اشتهایی عصبی: بی اشتهایی عصبی یک اختلال روانی است که در آن کودک به‌ صورت ارادی از خوردن اجتناب می‌کند. این مشکل معمولاً در سنین بالاتر و نوجوانی آغاز می‌شود، اما ممکن است نشانه‌ های اولیه آن در کودکان دیده شود. در این نوع از بی‌اشتهایی، تصور بدنی منفی از خود یکی از دلایل اصلی است.
• مصرف دارو: برخی داروها به‌ خصوص دارو های ضد افسردگی یا درمان بیش‌فعالی می‌توانند باعث کاهش اشتها در کودک شوند. اگر پس از شروع مصرف داروی خاصی، کودک بی‌اشتها شد، باید به پزشک اطلاع داده شود. در چنین مواردی علت بی اشتهایی کودک به عوارض دارویی مربوط می‌شود.
• کم خونی و بی اشتهایی کودکان: کم‌ خونی ناشی از فقر آهن می‌تواند سطح انرژی کودک را کاهش دهد و هم‌ زمان باعث بی‌میلی به غذا شود. کودکانی که دچار کم‌ خونی هستند، معمولاً رنگ‌پریده، بی‌حال و بی‌اشتها هستند. علت بی اشتهایی کودکان در این وضعیت کمبود اکسیژن‌ رسانی مؤثر به بافت‌های بدن است.
• کرم روده: آلودگی به انگل‌ ها و کرم‌ های روده‌ یکی از دلایل رایج بی‌اشتهایی کودکان در بسیاری از کشور ها است. کودک ممکن است با درد شکم، تهوع یا کاهش وزن مواجه شود. درمان دارویی این عفونت‌ ها معمولاً به بازگشت اشتهای طبیعی منجر می‌شود.
• عدم تنوع در رژیم غذایی: اگر وعده‌ های غذایی کودک یکنواخت و بدون جذابیت باشند، احتمال دارد که او دیگر تمایلی به خوردن نداشته باشد. علت بی‌اشتهایی کودک در این حالت به تکراری بودن طعم‌ ها و بافت غذا ها مربوط می‌شود. تنوع در رنگ و شکل و نوع غذا می‌تواند دوباره اشتهای کودک را تحریک کند.
• کمبود آهن: آهن از عناصر حیاتی برای رشد مغز و سلامت عمومی کودک است و کمبود آن باعث بی‌حالی، خواب‌ آلودگی و بی‌میلی به غذا می‌شود. در بسیاری از موارد علت بی‌اشتهایی کودکان به دلیل فقر آهن نهفته باقی می‌ماند تا زمانی که آزمایش مشخص کند. جبران کمبود آهن با مکمل‌ ها یا رژیم غذایی صحیح نقش مهمی در بازگشت اشتها دارد.

علت بی اشتهایی کودکان در صبحانه

یکی از مهم‌ ترین علت‌ های بی‌اشتهایی کودکان در صبحانه، کم‌ خوابی یا بیدار شدن دیر هنگام است که باعث می‌شود کودک هنوز به‌ طور کامل بیدار نشده و میلی به غذا نداشته باشد. همچنین خوردن تنقلات یا غذای سنگین در ساعات پایانی شب موجب می‌شود که کودک صبح روز بعد احساس سیری یا دل‌ درد داشته باشد و همین موضوع به‌ عنوان علت بی اشتهایی کودکان در صبحانه شناخته می‌شود. برخی کودکان نیز ذاتاً صبح‌ ها اشتهای کمتری دارند یا به وعده‌ های سبکتر تمایل نشان می‌دهند. نبود تنوع یا جذابیت در سفره صبحانه هم می‌تواند کودک را نسبت به غذا خوردن بی‌میل کند. گاهی هم اضطراب برای رفتن به مدرسه یا کمبود وقت باعث می‌شود کودک فرصت کافی برای غذا خوردن نداشته باشد. در مجموع شناخت علت بی‌اشتهایی کودکان در صبحانه اولین قدم برای ارائه راهکار مناسب است.

راه های درمان بی اشتهایی کودکان

میان وعده های جذاب و لذیذ

یکی از روش‌ های مؤثر برای درمان بی اشتهایی کودکان، آماده‌ کردن میان‌ وعده‌ هایی است که هم خوش‌ طعم باشند و هم ظاهر جالبی داشته باشند. استفاده از قالب‌ های فانتزی برای میوه یا ترکیب رنگ‌ های شاد در غذا می‌تواند کودک را به خوردن ترغیب کند. خوراکی‌ هایی مثل توپک‌ های خرما، ساندویچ‌ های کوچک یا دسر های سالم می‌توانند انتخاب‌ های خوبی باشند. مهم است که این میان‌ وعده‌ ها هم مغذی باشند و هم هیجان‌ انگیز. وقتی کودک با اشتیاق سراغ میان‌ وعده‌اش برود، درمان بی اشتهایی کودک به‌ صورت طبیعی و بدون فشار شکل می‌گیرد.

خرید مواد غذایی مورد علاقه کودک

گاهی والدین خوراکی‌ هایی را بدون در نظر گرفتن سلیقه غذایی کودک تهیه می‌کنند که کودک علاقه‌ای به آن‌ ندارد. یکی از راه‌ های درمان بی‌اشتهایی کودکان این است که کودک در خرید مواد غذایی شریک باشد و اجازه داشته باشد خوراکی‌ های مورد علاقه‌اش را انتخاب کند. این کار باعث افزایش حس مالکیت نسبت به غذا و تمایل بیشتر برای خوردن آن می‌شود. البته باید در این انتخاب‌ ها بین سلامت و سلیقه تعادل برقرار کرد. وقتی کودک ببیند غذایی که خودش انتخاب کرده روی میز است، احتمال غذا خوردنش بیشتر می‌شود.

غذا خوردن در زمان های منظم

برنامه غذایی مشخص و قابل پیش‌بینی نقش مهمی در درمان بی اشتهایی کودک دارد. اگر وعده‌ های غذایی در زمان‌ های متفاوت و نامنظم باشند، کودک نمی‌داند چه موقع باید انتظار غذا را داشته باشد و این باعث بی‌نظمی در اشتها می‌شود. زمان‌بندی مشخص برای صبحانه، ناهار، شام و میان‌ وعده باعث تنظیم گرسنگی در بدن می‌شود. حتی اگر در یک وعده کودک غذای زیادی نخورد، بدنش به زمان بعدی آماده‌ تر خواهد بود. تداوم در برنامه‌ ریزی غذایی به تقویت الگوی تغذیه‌ سالم کمک می‌کند.

عدم پیشنهاد غذای جایگزین

وقتی کودک غذایی را دوست ندارد، برخی والدین بلافاصله غذای دیگری برایش فراهم می‌کنند. این رفتار می‌تواند روند درمان بی اشتهایی کودکان را مختل کند، چون کودک یاد می‌گیرد با نخوردن غذای دلخواهش را دریافت می‌کند. غذای متعادل و مناسب بهتر است به‌ جای این کار سرو شود و اگر کودک نخورد، وعده بعدی را طبق برنامه به او بدهید. این شیوه باعث می‌شود کودک یاد بگیرد که باید از همان غذایی که آماده شده استفاده کند. در بلند مدت این موضوع به تقویت عادت‌ های درست غذایی منجر می‌شود.

تشویق کودک به فعالیت بدنی

بازی و تحرک نه‌ تنها برای سلامت عمومی مفید است بلکه در درمان بی اشتهایی کودک هم تأثیر دارد. فعالیت‌ های بدنی باعث افزایش سوخت‌ و ساز بدن می‌شود و حس گرسنگی طبیعی در کودک شکل می‌گیرد. وقتی کودک انرژی مصرف کند، بدنش به غذا نیاز پیدا می‌کند و این اشتها را تحریک می‌کند. بازی در فضای باز، دوچرخه‌ سواری یا حتی رقص کودکانه می‌تواند راه حل ساده اما مؤثر باشند. این راهکار ساده می‌تواند بدون نیاز به دارو، اشتهای کودک را بهبود دهد.

غذا خوردن همه اعضای خانواده در کنار هم

کودکان از رفتار بزرگ‌ تر ها الگو برداری می‌کنند بنابراین غذا خوردن خانوادگی می‌تواند یکی از روش‌ های مؤثر در درمان بی اشتهایی کودکان باشد. وقتی کودک همه اعضای خانواده را دور سفره ببیند، به‌ صورت ناخودآگاه علاقه بیشتری به مشارکت در غذا خوردن پیدا می‌کند. این فضا باید مثبت بدون دعوا یا اجبار باشد تا کودک احساس امنیت کند. غذا خوردن جمعی، پیوند عاطفی را هم تقویت می‌کند. ایجاد عادت‌ هایی مانند دعای پیش از غذا یا گفتگوهای شاد می‌تواند تأثیرگذار باشد.

دور نگه داشتن عوامل حواس پرتی

یکی از نکاتی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، وجود تلویزیون، موبایل یا اسباب‌ بازی هنگام غذا خوردن است. حواس‌ پرتی در هنگام غذا می‌تواند یکی از موانع درمان بی اشتهایی کودک باشد زیرا تمرکز او از غذا برداشته می‌شود. کودک ممکن است حتی متوجه نشود که سیر شده یا گرسنه است. بهتر است زمان غذا خوردن، محیط آرام، بدون صفحه نمایش و عوامل بیرونی باشد. تمرکز روی غذا باعث افزایش آگاهی از مزه، بافت و احساس گرسنگی و سیری می‌شود.

مشارکت کودکان در آشپزی

وقتی کودکان در تهیه غذا مشارکت می‌کنند، بیشتر به آن علاقه نشان می‌دهند. این کار می‌تواند از خرد کردن سبزیجات گرفته تا چیدن میز غذا باشد. مشارکت در پخت غذا در روند درمان بی‌اشتهایی کودکان باعث می‌شود کودک حس تعلق بیشتری نسبت به غذا داشته باشد. همچنین این فرصت خوبی برای آموزش نام خوراکی‌ ها و خواص آن‌ها است. تجربه‌ های ساده مثل هم‌ زدن یا چیدن بشقاب می‌تواند حس هیجان را در کودک تقویت کند.

عدم اجبار کودکان به خوردن غذا

مجبور کردن کودک به غذا خوردن فقط مقاومت او را بیشتر می‌کند. درمان بی‌اشتهایی کودک با اجبار ممکن نیست بلکه باید اجازه داد کودک طبق نیاز بدنش غذا بخورد. بهتر است غذا را بدون اصرار در اختیارش قرار دهید و بدون بحث اجازه دهید خودش تصمیم بگیرد. رفتار محترمانه و بدون فشار حس اعتماد را تقویت می‌کند. در طول زمان کودک بیشتر به خوردن تمایل نشان خواهد داد.

در مقابل کودک درباره غذا نخوردن او صحبت نکنید

صحبت‌کردن درباره غذا نخوردن کودک جلوی خودش می‌تواند روی روحیه‌اش تأثیر منفی بگذارد. این نوع رفتار باعث می‌شود کودک احساس کند اشتباهی مرتکب شده یا با او مشکلی وجود دارد. حفظ آرامش و پرهیز از برجسته‌ سازی  در مسیر درمان بی‌اشتهایی کودکان مشکل بسیار مهم است. بهتر است این موضوعات را تنها با پزشک یا در زمان‌ هایی که کودک حضور ندارد مطرح کنید. گفت‌ و گو های مثبت جایگزین مناسبی برای نگرانی‌ های آشکار هستند.

پاداش بدهید اما نه خوراکی

در درمان بی اشتهایی کودکان پاداش دادن برای غذا خوردن خوب است اما نه با شیرینی و شکلات بهتر است از پاداش‌ های غیرخوراکی مثل برچسب‌ های رنگی، ستاره‌ های امتیاز یا زمان بازی بیشتر استفاده شود. این پاداش‌ ها کودک را به ادامه رفتار درست تشویق می‌کنند بدون اینکه الگوی ناسالمی در ذهنش شکل بگیرد. همچنین این روش باعث نمی‌شود که کودک فکر کند تنها دلیل غذا خوردن، رسیدن به خوراکی خوشمزه است. استفاده درست از پاداش، رفتار های مطلوب را تقویت می‌کند.

غذا خوردن کودک را تشویق کنید

تشویق ملایم و غیر مستقیم مثلاً می‌توانید بگویید: چه خوبه که قاشق‌ تو خودت گرفتی یا چه قشنگ غذات رو چیدی می‌تواند اشتهای کودک را افزایش دهد. ین نوع تشویق‌ های کوچک اما هدفمند در روند درمان بی اشتهایی کودک حس موفقیت در کودک ایجاد می‌کنند. لازم نیست حتماً کودک همه غذایش را بخورد، حتی چند قاشق هم می‌تواند شایسته تحسین باشد. انرژی مثبت والدین در این زمان بسیار تأثیرگذار است.

اجازه بدهید سر سفره بماند حتی اگر غذا نمی خورد

حتی اگر کودک میل به غذا خوردن ندارد، بهتر است او را کنار سفره نگه دارید تا فضای غذا خوردن برایش آشنا و طبیعی بماند. یکی از اصول درمان بی‌اشتهایی کودکان این است که غذا خوردن را به یک تجربه خانوادگی و اجتماعی تبدیل کنیم. کودک با دیدن بقیه افراد که در حال غذا خوردن هستند، آرام‌ آرام کنجکاو می‌شود. ممکن است در ابتدا نخورد اما بودن در این فضا تأثیر خودش را می‌گذارد. مهم‌تر از همه او یاد می‌گیرد که غذا خوردن یک بخش عادی از زندگی است.

از بچه ها نظر خواهی کنید

از کودک بپرسید دوست دارد برای ناهار یا شام چه بخورد، حتی اگر جوابش ساده یا تکراری باشد. وقتی کودک حس کند نظرش اهمیت دارد، اشتیاق بیشتری برای خوردن پیدا می‌کند. مشارکت در تصمیم‌ گیری در مسیر درمان بی اشتهایی کودک حس کنترل به او می‌دهد. البته باید والدین هوشمندانه غذاهای سالم و متنوعی پیشنهاد دهند. گاهی همین گفت‌ و گو ساده می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.

مراقب الگوی غذا خوردن خودتان باشید

کودک دقیقاً همان چیزی را یاد می‌گیرد که می‌بیند، نه آنچه که به او گفته می‌شود. اگر والدین خودشان غذا نمی‌خورند یا درباره غذا ایراد می‌گیرند، کودک هم همین رفتار را تقلید می‌کند. درمان بی اشتهایی کودکان زمانی موفق خواهد بود که پدر و مادر هم الگوی خوبی باشند. نشستن منظم سر سفره، خوردن غذا های متنوع و داشتن رفتار مثبت با غذا بهترین راه آموزش است. کودک باید ببیند که غذا خوردن یک لذت طبیعی و روزمره است.

مصرف مولتی ویتامین برای درمان بی اشتهایی کودکان

در برخی موارد که کمبود ویتامین یا مواد معدنی علت اصلی کاهش اشتها است، پزشک ممکن است مکمل‌ هایی را پیشنهاد دهد. مولتی ویتامین‌ ها می‌توانند در درمان بی‌اشتهایی کودکان مؤثر باشند، به‌ ویژه زمانی که تغذیه ناکافی یا یکنواخت است. البته نباید بدون مشورت پزشک از مکمل‌ ها استفاده کرد، چون مصرف خودسرانه ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد. انتخاب نوع مناسب بر اساس نیاز بدنی کودک اهمیت زیادی دارد. اگر مکمل‌ ها به‌درستی تجویز شوند، می‌توانند به بهبود اشتهای کودک کمک قابل توجهی کنند.

بهترین دارو برای بی اشتهایی کودکان

شربت اپتایت پدیابست 150 میلی لیتر

شربت اپتایت پدیابست یکی از شربت هایی است که معمولاً برای افزایش اشتهای کودکان با وزن پایین یا کودکانی که علاقه‌ به غذا ندارند تجویز می‌شود. این شربت حاوی مجموعه‌ای از ویتامین‌ ها و مواد مغذی است که به تنظیم اشتها و بهبود روند رشد کمک می‌کند. از ویژگی‌ های مثبت این محصول طعم دلپذیر آن است که کودک با اشتیاق آن را مصرف می‌کند. اپتایت پدیابست می‌تواند به‌ عنوان بهترین شربت درمان بی اشتهایی کودکان برای سنین پایین در نظر گرفته شود، به‌ خصوص زمانی که بی‌اشتهایی با ضعف جسمانی همراه باشد. البته مصرف آن باید زیر نظر پزشک انجام شود تا میزان مصرف مناسب و سازگاری با بدن کودک به‌ درستی بررسی گردد. این شربت به‌ تدریج اشتهای کودک را تحریک می‌کند بدون آنکه کودک متوجه فشار یا اجبار در خوردن شود.

شربت زینک پلاس یوروویتال 200 میلی لیتر

شربت زینک پلاس یوروویتال یکی از شربت‌ های موثر در درمان بی‌اشتهایی کودکان است که ترکیبی از زینک و ویتامین‌ های گروه B را در خود دارد. زینک عنصری کلیدی در تحریک اشتها و رشد طبیعی کودک محسوب می‌شود و کمبود آن یکی از علل رایج بی‌اشتهایی در کودکان است. مصرف منظم این شربت باعث بهبود عملکرد سیستم ایمنی و افزایش توانایی بدن در جذب مواد مغذی می‌شود. این شربت در کنار تأمین مواد ضروری به‌ عنوان یکی از بهترین داروهای بی اشتهایی کودکان شناخته شده و طعم مطلوبی نیز دارد که مصرف آن را آسان‌ تر می‌کند. استفاده از این محصول می‌تواند به بهبود وزن گیری و سطح انرژی کودک نیز کمک کند.

شربت نئوزینک الحاوی 120 میلی لیتر

شربت نئوزینک الحاوی از دارو های ایرانی موثر در تقویت اشتها در کودکان است که حاوی زینک به‌ عنوان ماده مؤثره اصلی می‌باشد. این شربت به‌ طور خاص برای کودکان دچار سوء تغذیه یا بی‌میلی به غذا تولید شده و معمولاً در دوره‌ های زمانی کوتاه تأثیر قابل‌ توجهی نشان می‌دهد. نئوزینک به بهبود اشتهای کودک کمک می‌کند و همچنین رشد جسمی و ذهنی او را پشتیبانی می‌کند. این محصول می‌تواند جزو بهترین دارو برای بی اشتهایی کودکان به‌ویژه در سنین پیش‌ دبستانی قرار بگیرد. مصرف آن همراه با یک رژیم غذایی متنوع و مناسب می‌تواند نتایج بهتری داشته باشد. خوش‌ طعمی و کیفیت بالای ساخت آن از دلایل محبوبیتش در بین والدین و پزشکان است.

شربت کیدزی اپتایت دایونیکس فارما 150 میلی لیتر

شربت کیدزی اپتایت با فرمولاسیونی غنی از ویتامین‌ های ضروری و طعم مورد پسند کودکان تولید شده است و به‌ صورت خاص برای تحریک اشتها در کودکان کاربرد دارد. این شربت نه‌ تنها اشتها را افزایش می‌دهد بلکه به افزایش انرژی و تقویت سیستم ایمنی کودک نیز کمک می‌کند. استفاده از آن برای کودکانی که به‌ طور مزمن تمایل کمی به خوردن دارند توصیه می‌شود و در بسیاری موارد کودک بعد از مصرف تمایل بیشتری به غذا از خود نشان می‌دهد. کیدزی اپتایت می‌تواند به‌ عنوان بهترین شربت درمان بی اشتهایی کودکان شناخته شود، به‌ ویژه زمانی که مشکل بی‌اشتهایی به دلیل تغذیه‌ای باشد. این شربت بدون رنگ‌ های مصنوعی و با ترکیب گیاهی ملایم تولید شده است.

شربت مولتی ویتامین پلاس زینک سانستول 155 میلی لیتر

سانستول پلاس زینک یکی از پرطرفدارترین مکمل‌ های غذایی برای کودکان است که ترکیب کاملی از ویتامین‌ ها به همراه عنصر زینک را در خود دارد. این شربت علاوه بر بهبود وضعیت عمومی بدن در افزایش اشتها و کمک به رشد سالم کودک نقش مهمی ایفا می‌کند. بسیاری از والدینی که به دنبال بهترین دارو برای بی اشتهایی کودکان هستند، این محصول را انتخاب می‌کنند چرا که طعم آن برای اکثر کودکان خوشایند است و مصرف آن آسان می‌باشد. استفاده از سانستول پلاس زینک به‌ ویژه برای کودکانی که دچار ضعف بدنی و بی‌میلی به غذا هستند می‌تواند بسیار مؤثر باشد. این شربت معمولاً در دوره‌ هایی ۱ تا ۳ ماهه مصرف می‌شود و نتایج آن به‌تدریج خود را نشان می‌دهد.

چطور مشکل صبحانه نخوردن کودک را حل کنم؟

• هرگز کودک را مجبور نکنید: اجبار برای درمان مشکل صبحانه نخوردن کودک بدترین روش ممکن است و تنها باعث می‌شود کودک نسبت به صبحانه حساس‌تر شود. بهتر است فضای صبحانه را راحت و بدون تنش نگه دارید تا کودک با میل خودش غذا بخورد.
• بگذارید خود کودک گرسنه شود: اگر شب‌ ها به کودک خوراکی داده نشود، صبح احتمال بیشتری دارد که گرسنه بیدار شود. این کار به‌ مرور باعث رفع مشکل صبحانه نخوردن کودک خواهد شد، چون حس گرسنگی خودش او را به خوردن تشویق می‌کند.
• تنوع غذایی را در نظر بگیرید: اگر هر روز صبحانه تکراری باشد، کودک خیلی زود از آن خسته می‌شود و دیگر تمایلی به خوردن نشان نمی‌دهد. برای رفع مشکل صبحانه نخوردن کودک بهتر است خوراکی‌ ها متنوع و رنگارنگ و جذاب انتخاب شوند.
• با آب میوه و غذاهای سبک شروع کنید: بعضی از کودکان صبح‌ ها نمی‌توانند غذا های سنگین بخورند، پس شروع با آبمیوه طبیعی یا لقمه‌ های سبک راهکار خوبی است. این کار کمک می‌کند درمان مشکل صبحانه نخوردن کودک بدون فشار یا ناراحتی پیش برود.
• میان‌ وعده‌ های کامل به‌ جای صبحانه: اگر کودک واقعاً نمی‌تواند بلافاصله پس از بیدار شدن غذا بخورد، یک میان‌ وعده مغذی بعد از یکی دو ساعت می‌تواند جایگزین شود. این روش در عمل باعث رفع مشکل صبحانه نخوردن کودک خواهد شد بدون اینکه بدن او دچار کمبود انرژی شود.
• غذا را در معرض دید کودک قرار دهید: گاهی صرفاً قرار دادن ظرف صبحانه روی میز یا در معرض دید کودک می‌تواند اشتهای او را تحریک کند. این کار یکی از روش‌ های ساده اما موثر در رفع مشکل صبحانه نخوردن کودک است.
• با هم آشپزی کنید : اگر کودک در تهیه صبحانه مشارکت کند، انگیزه بیشتری برای خوردن همان غذا خواهد داشت. این روش ساده می‌تواند نقش مهمی در درمان مشکل صبحانه نخوردن کودک داشته باشد.
• به شکل غذا و ظرف دقت داشته باشید : استفاده از ظروف فانتزی و بشقاب‌ های رنگی یا برش‌ های جالب خوراکی‌ ها می‌تواند کودک را به خوردن صبحانه علاقه‌مند کند. ظاهر غذا گاهی کلید اصلی برای رفع مشکل صبحانه نخوردن کودک است.

 سن بی‌اشتهایی کودکان

کاهش اشتها در کودکان معمولاً در سنین خاصی بیشتر مشاهده می‌شود و اغلب والدین در بازه‌ های مشخصی از رشد فرزندشان با این چالش روبه‌رو می‌شوند. یکی از رایج‌ ترین زمان‌ هایی که سن بی‌اشتهایی در کودکان بیشتر دیده می‌شود، حوالی ۲ تا ۶ سالگی است. در این دوره نرخ رشد فیزیکی کودک نسبت به سال اول زندگی کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه اشتهای او نیز کمتر می‌شود. علاوه بر آن استقلال‌ طلبی کودک در این سن باعث می‌شود که تمایل داشته باشد در انتخاب غذا ها تصمیم بگیرد و گاهی همین موضوع باعث بی‌اشتهایی می‌شود. همچنین در سنین مدرسه به‌ ویژه بین ۶ تا ۹ سالگی اضطراب و استرس یا بی‌نظمی برنامه روزانه می‌تواند بر اشتها تاثیر بگذارد. بنابراین شناخت سن بی‌اشتهایی در کودکان و آمادگی برای مدیریت آن نقش مهمی در سلامت تغذیه‌ای کودک دارد.

میان وعده‌ های سالم برای رفع بی‌اشتهایی کودکان

• شیر به تنهایی یک وعده غذایی کامل محسوب نمی‌شود: اگر چه شیر یکی از منابع مهم کلسیم و پروتئین برای رشد کودک است اما نمی‌تواند به‌ تنهایی یک میان وعده سالم برای درمان بی‌اشتهایی کودکان باشد. بهتر است شیر را با مغزها، خرما یا غلات ترکیب کنید تا هم مغذی‌ تر شود و هم اشتهای کودک را تحریک کند.
• مصرف بادام زمینی جهت افزایش اشتها: بادام‌ زمینی منبعی غنی از چربی‌ های سالم و انرژی است و مصرف متعادل آن می‌تواند به تقویت اشتهای کودک کمک کند. به‌ همین دلیل ترکیب آن با عسل یا موز می‌تواند یک میان وعده سالم برای درمان بی‌اشتهایی کودکان باشد.
• مصرف روی جهت رفع بی‌اشتهایی کودک: روی یکی از مواد معدنی مؤثر در تحریک اشتها است و کمبود آن از دلایل شایع بی‌میلی به غذا در کودکان محسوب می‌شود. خوراکی‌ هایی مانند تخم‌ مرغ یا غلات غنی‌ شده که حاوی روی هستند، می‌توانند به‌ عنوان یک میان وعده سالم برای درمان بی‌اشتهایی کودکان در نظر گرفته شوند.

مواد غذایی درمان بی‌اشتهایی کودک

• آب لیمو : آب لیمو با تحریک ترشح آنزیم‌ های گوارشی می‌تواند به افزایش اشتها در کودک کمک کند. مصرف روزانه مقدار کمی آب لیموی تازه در وعده ناهار یا عصرانه نقش موثری در درمان بی‌اشتهایی کودک دارد.
• آلو : آلو سرشار از فیبر و ویتامین C است و به تنظیم گوارش کودک کمک می‌کند که همین موضوع اشتها را به‌ مرور افزایش می‌دهد. ترکیب آلو با ماست یا تهیه پوره آلو می‌تواند یک میان وعده سالم برای درمان بی‌اشتهایی کودکان باشد.
• هلو : هلو میوه‌ای خوش‌ طعم و سرشار از آنتی‌ اکسیدان است که سیستم گوارش را تقویت کرده و باعث ایجاد حس گرسنگی در کودک می‌شود. مصرف روزانه چند برش هلو به‌ عنوان میان وعده سالم برای درمان بی‌اشتهایی کودکان توصیه می‌شود.
• ماست و نعنا : ماست همراه با نعنا به آرام‌ سازی معده و بهبود هضم کمک می‌کند که می‌تواند اشتهای کودک را باز کند. این ترکیب ساده و خوش‌ مزه یک میان وعده سالم برای درمان بی‌اشتهایی کودکان است که به‌راحتی قابل تهیه است.
• تخم کدو : تخم کدو منبعی عالی از روی و چربی‌ های مفید است که در افزایش اشتها نقش دارد. افزودن پودر تخم کدو به غذا یا تهیه اسنک خانگی با آن می‌تواند یک میان وعده سالم برای درمان بی‌اشتهایی کودکان باشد.
• آب هویج : آب هویج تازه هم ویتامین A بالایی دارد و هم به پاکسازی دستگاه گوارش کمک می‌کند که در بهبود اشتها موثر است. نوشیدن یک لیوان آب هویج در عصر به‌ عنوان یک میان وعده سالم برای درمان بی‌اشتهایی کودکان بسیار مفید است.
• بادام زمینی : مصرف بادام‌ زمینی به دلیل دارا بودن پروتئین و چربی‌ های مفید باعث تقویت انرژی و تحریک اشتها در کودک می‌شود. تهیه کره بادام‌ زمینی و استفاده از آن به‌ همراه نان سبوس‌ دار یکی از بهترین میان وعده‌ های سالم برای درمان بی‌اشتهایی کودکان است.
• زنجبیل : زنجبیل باعث افزایش ترشح آنزیم‌ های گوارشی می‌شود و اشتهای کودک را به‌ تدریج بیشتر می‌کند. افزودن مقدار کمی زنجبیل رنده‌ شده به سوپ یا اسموتی می‌تواند راهی طبیعی برای درمان بی‌اشتهایی کودک باشد.
• زردچوبه : زرد چوبه خاصیت ضد التهابی دارد و به بهبود عملکرد گوارش کمک می‌کند که همین امر به افزایش اشتها کمک می‌کند. استفاده از زردچوبه در غذاهایی مثل برنج یا خوراک مرغ یک روش موثر در درمان بی‌اشتهایی کودک است.
• دارچین : دارچین به تنظیم قند خون و تحریک اشتها کمک می‌کند و می‌تواند بخشی از یک میان وعده مغذی باشد. استفاده از دارچین در ترکیب با شیر گرم یا کیک خانگی یک میان وعده سالم برای درمان بی‌اشتهایی کودکان فراهم می‌کند.

عوارض عدم درمان بی‌اشتهایی در کودکان

• کاهش وزن و رشد ناکافی: کاهش وزن غیرطبیعی و ناتوانی در رسیدن به وزن متناسب با سن یکی از مهم‌ترین عوارض عدم درمان بی‌اشتهایی در کودکان است. این موضوع می‌تواند بر رشد قدی، عضلانی و حتی عملکرد مغزی کودک تاثیر بگذارد. در نتیجه کودک از لحاظ رشدی نسبت به هم‌سالان خود عقب می‌افتد.
• تضعیف سیستم ایمنی بدن: وقتی بدن کودک مواد مغذی لازم را دریافت نکند، توانایی مقابله با بیماری‌ ها به‌ شدت کاهش پیدا می‌کند. یکی از عوارض عدم درمان بی‌اشتهایی در کودکان، بیمار شدن مکرر و طولانی‌ تر شدن دوره بهبودی است. سیستم ایمنی ضعیف، کودک را در برابر ویروس‌ ها و عفونت‌ ها آسیب‌ پذیر تر می‌کند.
• افت تمرکز و عملکرد تحصیلی: تغذیه نامناسب می‌تواند به اختلال در تمرکز، افت حافظه و ناتوانی در انجام فعالیت‌ های ذهنی منجر شود. یکی از عوارض عدم درمان بی‌اشتهایی در کودکان این است که کودک در یادگیری دچار مشکل می‌شود. حتی علاقه‌اش به بازی یا ارتباط با دیگران ممکن است کاهش پیدا کند.
• مشکلات گوارشی مزمن: کودکانی که غذا نمی‌خورند، به‌ تدریج دچار یبوست، نفخ یا مشکلات مزمن در معده می‌شوند. عوارض عدم درمان بی‌اشتهایی در کودکان می‌تواند به شکل اختلال عملکرد روده یا جذب نامناسب مواد مغذی خودش را نشان دهد. این چرخه منفی باعث بدتر شدن وضعیت جسمی کودک می‌شود.
• بروز مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی: کم‌ خوری و سوء تغذیه می‌تواند بر روحیه کودک اثر بگذارد و او را به فردی گوشه‌ گیر، خسته و بی‌انگیزه تبدیل کند. از عوارض عدم درمان بی‌اشتهایی در کودکان می‌توان به احساس بی‌ارزشی یا افسردگی در سنین پایین اشاره کرد. در چنین شرایطی حتی رفتار های عادی کودک هم ممکن است تغییر کند.
• وابستگی به دارو یا مکمل‌ های غذایی: اگر بی‌اشتهایی کودک در زمان مناسب درمان نشود، خانواده مجبور به استفاده مداوم از دارو یا مکمل می‌شود. این وابستگی یکی از عوارض عدم درمان بی‌اشتهایی در کودکان است که می‌تواند روی سلامت کبد و کلیه در بلند مدت اثر بگذارد. در حالی‌که با مداخله زودهنگام نیاز به این موارد کاهش می‌یابد.

کلام آخر

بی‌اشتهایی در کودکان اگر چه در بسیاری از مواقع موقتی و طبیعی است اما وقتی طولانی شود، می‌تواند نشانه یک مشکل جسمی یا روانی جدی باشد. والدین نباید صرفاً با بی‌حوصلگی از کنار آن عبور کنند یا کودک را به اجبار به غذا خوردن وادار کنند. در عوض باید علت اصلی را پیدا کنند، گاهی این دلیل یک کمبود ساده در بدن است و گاهی هم فشارهای روانی یا محیطی باعث آن شده‌اند.
شناخت این دلایل اولین قدم در مسیر درمان بی‌اشتهایی در کودکان است. تغذیه سالم، برنامه‌ ریزی منظم، ایجاد فضای آرام و لذت‌ بخش برای خوردن غذا و در صورت نیاز، استفاده از مکمل‌ ها با تجویز پزشک همگی می‌توانند مؤثر باشند. توجه به نشانه‌ ها، صبوری و مشورت با پزشک کودک سه پایه اصلی برای مدیریت این مشکل هستند.

بی‌اشتهایی فقط یک کم‌اشتها بودن ساده نیست بلکه می‌تواند به‌ تدریج ریشه‌ های عمیقی در سلامت جسمی و روانی کودک پیدا کند. اگر والدین در همان ابتدا نسبت به علائم هشدار بی‌توجه باشند، ممکن است بعد ها نیاز به درمان‌ های پیچیده‌ تری پیدا شود. درمان بی‌اشتهایی در کودکان باید با رویکردی چندجانبه انجام شود.
حتی تغییرات ساده مثل افزودن تنوع به وعده‌ های غذایی، مشارکت کودک در آشپزی یا استفاده از بشقاب‌ های رنگی می‌تواند تأثیر زیادی داشته باشد. اگر این راهکارها جواب ندادند، حتماً باید با یک متخصص تغذیه یا پزشک مشورت شود تا درمان اصولی آغاز شود. بی‌توجهی به این مسئله ممکن است آسیب‌ های بلند مدتی بر سلامت آینده کودک وارد کند.

سوالات متداول

آیا بی‌اشتهایی در همه کودکان نشانه مشکل جدی است؟

خیر کاهش اشتها در برخی مراحل رشد طبیعی است اما اگر این وضعیت ادامه‌ دار یا همراه با کاهش وزن شدید باشد، باید حتماً بررسی و درمان شود.

استفاده از شربت اشتها‌ آور تا چه اندازه موثر است؟

شربت‌ های اشتها‌ آور در مواردی که علت بی‌اشتهایی کمبود ویتامین یا مواد معدنی باشد، مؤثر هستند اما حتماً باید با تشخیص پزشک استفاده شوند.