محلول تزریقی آکلاستا (Aclasta)

محلول تزریقی آکلاستا (Aclasta) یا زولدرونیک اسید (Zoledronic Acid) چه کاربردی دارد؟

محلول تزریقی آکلاستا (Aclasta) ، اسید زولدرونیک یک آمینوبیس فسفونات است. یک مهار کننده قوی باز جذب استخوان است و در هیپرکلسمی ناشی از بد خیمی کاربرد دارد.

جهت پیشگیری از حوادث اسکلتی در بیمارانی که دچار بدخیمی های پیشرفته استخوانی هستند، استفاده می شود. هم چنین در دیگر اختلالات استخوانی که با افزایش Turn over استخوان همراه اند مثل بیماری پاژه استخوان و استئوپروز کاربر دارد.

زولدرونیک اسید به جلوگیری یا درمان پوکی استخوان (بیماری است که در آن استخوان های نازک و ضعیف می شود و براحتی میشکند) در زنان یائسه استفاده می شود. زولدرونیک اسید همچنین برای درمان پوکی استخوان در مردان، و برای جلوگیری و یا درمان پوکی استخوان در مردان و زنانی که از گلوکوکورتیکوئیدها (یک نوع از داروهای کورتیکواستروئید که ممکن است پوکی استخوان شود) استفاده می شود.

طبقه بندی مارتیندل : داروهای استخوان ساز

طبقه بندی درمانی : عوامل درمانی متفرقه ، مهارکننده تخریب استخوانی

اشکال دارویی

ویال آکلاستا 50میکروگرم/میلی لیتر 100 میلی لیتر
پودر قابل تزریق زومتا 4 میلی گرم
ویال زولدرونیک اسید روناک دارو 4میلی گرم/5میلی لیتر
ACLASTA Injection 50 mcg/ml,100 ml
ZOMETA Injection,Powder 4 mg
ZOLEDRONIC ACID RONAK DAROU 4MG/5ML INJ

مکانیسم اثر

محلول تزریقی آکلاستا، یک ترکیب بیس-فسفونات است . سبب مهار جدا شدن کلسیم از استخوان و در نتیجه تاثیر بر استئوکلاست ها می گردد. همچنین با مهار فعالیت استئوکلاست ها از خروج کلسیم از استخوان ها که در اثر تومورهای مختلف ایجاد می شود جلوگیری می کند.

این دارو سبب کاهش کلسیم و فسفر خون و افزایش میزان دفع آنها از بدن می شود.

فارماكوكينتيك

بعد از تجویز داخل وریدی این دارو بین 23 تا 55% دوز تجویزی به صورت تغییرنکرده در ادرار دفع می شود. در حالی که مقدار باقی مانده عمدتاً جذب استخوان می شود و به آهستگی حذف می شود.
کلیرانس کلیوی در بیماران مبتلا به اختلالات شدید کلیوی آهسته تر می باشد.

مزایا

یک بار مصرف محلول تزریقی آکلاستا در سال کافی است. درحالی‌که داروهای مشابه اغلب باید بصورت روزانه مصرف شوند. تزریق آن نیز ۱۵ دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد.

داروهایی که تاکنون برای درمان پوکی استخوان تجویز می‌شده به صورت قرص بوده و هر روز باید مصرف شود .

تحقیقات نشان داده که بیماران پوکی استخوان به طور منظم داروهای خود را مصرف نمی‌کنند. عوارض جانبی این داروها، از جمله تورم لوله مری که بلع را دشوار می‌کند، باعث می‌شود بیمار پس از ۶ ماه مصرف آنرا رها کند.

عوارض جانبی

اعصاب مرکزی : بی‌قراری، اضطراب، کانفیوژن، تب، سردرد، بی‌خوابی، خواب‌آ‌لودگی
قلبی ـ عروقی : افت فشارخون
دستگاه گوارش : درد شکمی، بی‌اشتهایی، یبوست، اسهال، اختلال بلع، تهوع، استفراغ
ادراری ـ تناسلی : کاندیدیاز، کاهش سطح Cr سرمی، عفونت دستگاه ادراری
خونی : کم خونی ، گرانولوسیتوپنی، پان‌سیتوپنی، ترومبوسیتوپنی
متابولیک : دهیدراسیون
عضلانی ـ اسکلتی : درد مفاصل ، درد اسکلتی
تنفسی : سرفه، تنگی نفس، افیوژن پلور

تداخل دارویی

مصرف همزمان محلول تزریقی آکلاستا با آمینوگلیکوزیدها می‎تواند اثر بیشتری در کاهش کلسیم خون ایجاد نماید. مصرف همزمان داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی می‎تواند باعث افزایش اثرات سمی دارو بر دستگاه گوارش شود.

مشتقات بیس فسفونات‎ ها می‎توانند باعث افزایش اثرات کاهش کلسیم خون مکمل‎ های فسفات شوند. داروهایی نظیر آنتی اسیدها، املاح خوراکی کلسیم، املاح خوراکی آهن و املاح خوراکی منیزیم می‎ توانند باعث کاهش جذب مشتقات بیس فسفونات خوراکی شوند.

توصیه های دارویی محلول تزریقی آکلاستا

جهت جلوگیری از بروز واکنش حاد به دارو می توان از استامینوفن قبل از شروع انفوزیون دارو و تا سه روز بعد از تجویز آن استفاده کرد

محلول تزریقی آکلاستا، نباید در افراد مبتلا به عیب شدید کار کلیه مورد استفاده قرار گیرد

محلول تزریقی آکلاستا، باید با احتیاط فراوان همراه سایر داروهای مضر برای کلیه مصرف شود.

کلیرانس کراتینین متعاقب تجویز هر نوبت دارو و همچنین به طور مرتب در طی درمان اندازه گیری شود.

بیمار قبل و بعد از دریافت دارو مقادیر کافی آب و مایعات و الکترولیت دریافت کند.

مصرف در دوران حاملگی

مطالعات کافی درباره مصرف داروی این گروه شواهدی مبنی بر وجود خطر برای جنین انسان وجود دارد . ولی در بعضی از موارد منافع دارو ممکن است استفاده از آن را اجتناب ناپذیر نماید. در مقابل منافع دارو خطرات احتمالی دارو را باید پذیرفت.

موارد منع مصرف

بیمار باید هر گونه عارضه جانبی را به پزشک گزارش دهد. بیمار باید بارداری قطعی یا احتمالی را به اطلاع پزشک برساند. رعایت بهداشت دهان و انجام معاینه دندانپزشکی قبل از درمان با این دارو ضروری است.