چرا دچار کاهش حافظه می شویم ؟
کاهش حافظه یا فراموشی کوتاه مدت ، مشکلی است که همه ی ما به نوعی درگیر آن می شویم . دیگر نمی توان قطع به یقین گفت که این فراموشی ها مختص میانسالی است . هر چند بعضی افراد این فراموشی ها را پیش زمینه ای برای آلزایمر می دانند. ولی باید گفت بسیاری از این فراموشی های موقت دلایل موقت هم دارند.
دلایلی هستند که می توانند منجر به اختلالات حافظه شوند .. عملکرد مغز را تحت تاثیر منفی قرار دهند و باعث ضربه کوتاه مدت به حافظه شوند. همانطور که می دانید مغز انعطاف پذیر است و توانایی تغییر و بهبود شرایط را دارد. خوشبختانه با آگاهی داشتن نسبت به این دلایل موقت و مداخلات ساده و قدرتمند می توان برخی علل کاهش سطح حافظه را رفع نمود.
در این مقاله سعی بر این است که شما را با برخی علل کاهش حافظه آشنا نماییم:
تیروئید نا کارآمد
تیروئید غده ای پروانه ای شکل است که جلوی گلو قرار دارد . تقریبا حاکم بر تمام فرآیند های متابولیک بدن است. زمانی که این غده درست عمل نکند ، بخش های مختلفی از بدن تحت تاثیر آن دچار اختلال خواهند شد.
اگر مشکلاتی در سطح حافظه خود دارید، می توانید با یک آزمایش ساده تیروئید به کم کار یا پرکار بودن آن پی ببرید.
کم‌کاری تیروئید نیز به شکل کندی حرکات جسمی و ذهنی ، ضعیف شدن حافظه، کاهش تمرکز و ضعیف شدن قدرت شناخت در افراد بروز می‌کند.
همچنین نباید علایم مربوط به کاهش حافظه و تمرکز نداشتن فرد سالمند را همیشه مربوط به کهولت سن دانست. بسیار دیده شده است که درمان کم‌کاری تیروئید در بیماران سالخورده موجب به وجود آمدن شرایط بهتر ذهنی در بیمار شده است.بنابراین توصیه می‌کنیم اگر به مشکلات حافظه دچار شده‌اید، از پزشک‌تان بخواهید بررسی غده تیرویید را هم مد نظر قرار دهد.
گر گرفتگی
گرگرفتگی بخصوص در دوران یائسگی علاوه بر افسردگی، خستگی، بی حوصلگی و افزایش تحریک پذیری، با کاهش سطح حافظه و سطح کارایی فرد همراه است. اختلال حافظه از جمله مشکلات شایعی است که اکثر بانوان یائسه نسبت به آن شکایت دارند. عارضه یائسگی مغز را طولانی مدت درگیر نمی کند و پس از اتمام دوره آن حافظه بهبود می یابد.
کمبود خواب
خواب بی کیفیت موجب می شود که خاطرات در هیپوکامپ مانده و به بخش جلوی سر نرسند. هیپو کامپ اصلی ترین ناحیه مغز است که وظیفه انتقال اطلاعات از حافظه کوتاه مدت به بلند مدت را داراست. حافظه بلند مدت به شدت تحت تاثیر کیفیت خواب است. در نتیجه کمبود خواب سبب اختلال در توجه، خستگی در طول روز، و کاهش حافظه به صورت اشکال در به خاطر سپردن نامها و مشکلاتی در انتقال اطلاعات بین حافظه کوتاه مدت و بلند مدت می گردد.
توصیه استاندارد بر هشت ساعت خواب شبانه روزی متمرکز است. اما این میزان خواب شاید برای همه کافی نباشد. اگر شما هنگام بیدار شدن از خواب همیشه خسته هستید، و در طول روز خواب ناخواسته دارید، ممکن است به بیشتر از 8 ساعت خواب شبانه روزی نیازمند باشید.
اضطراب و افسردگی
اضطراب، افسردگی، و بیماری های دو قطبی مدارهای عصبی درگیر در توسعه و بازیابی خاطرات را مختل می کند. افسردگی شدید اغلب به همراه از دست دادن حافظه است. در مدت زمان طولانی استرس روزمره باعث افزایش سطح کورتیزول در مغز می شود . همین امر از دست دادن سیناپس در سلول های مغزی را به همراه دارد که نتیجه آن ایجاد اشکال در بازیابی خاطرات است. البته از دست دادن حافظه ناشی از اختلالات خلقی برگشت پذیر است .
داروهای تجویزی
همانطور که می دانید داروها در کنار فواید بسیاری که دارند ، با عوارضی نیز همراه هستند . البته این عوارض در هر انسانی متفاوت است و بعضی از عوارض مشترکا در مصرف کننده ها بروز می کند . معمولا بروشورهای دارویی، پزشکان و داروسازان نسبت به این عوارض به مصرف کننده ها هشدار می دهند. یکی از شایعترین عوارض برخی داروهای تجویزی اختلال حواس هست . داروهایی مثل زاناکس، والیوم، و داروهای ضد افسردگی دارای این اثرات هستند. داروهای قلبی مانند استاتین ها و مسدودکننده های بتا، مسکن های مخدر، و حتی آنتی هیستامین هایی مانند بنادریل اثرات مشابه دارند. اگر فکر می کنید با مصرف این داروها دچار فراموشی موقت می شوید حتما با پزشک خود مشورت کنید.
رژیم غذایی پرچرب
این رژیم تنها برای قلب مضر نیست بلکه عوارضی نیز روی حافظه دارد. مطالعات نشان می دهد که رژیم غذایی حاوی چربی، شکر و غذاهای فرآوری شده، به مرور زمان مغز را فرسوده می کنند. مصرف شکر به اندازه ای در کاهش حافظه و قابلیت تفکر موثر است که محققان آلزایمر را دیابت نوع 3نامیده اند که مستقیما با نوع تغذیه مرتبط است. بهترین رژیم برای محافظت از مغز، رژیم مدیترانه ای، شامل چربی های مفید، میوه، سبزیجات، آجیل و ماهی است.
مصرف سیگار
نیکوتین موجود در سیگار در مدت کمتر از ۸ ثانیه بعد از استنشاق به مغز می رسد. از آنجائیکه ساختار شیمیایی آن تقلید از یک انتقال دهنده عصبی موسوم به استیل کولین است، نیکوتین چندین گیرنده خاص را که حرکات عضلانی، حافظه، تنفس و تحریک پذیری عصبی را کنترل می کند، تحریک می نماید.
سیگار کشیدن بر موادشیمیایی مغز مرتبط با اضطراب و تندرستی تاثیر می گذارد. سیگار فرایند حافظه را با اختلال در جریان خون مغز دچار مشکل می کند. محققان اثبات کرده اند که بین میزان اضطراب و مصرف نیکوتین ارتباط وجود دارد. نیکوتین موجب ایجاد افسردگی شده و آسیب جدی به توانایی های شناختی، یادگیری، و عملکردهای حافظه می رساند که در بلندمدت ریسک زوال عقل را افزایش می دهد
کمبود ویتامین ب 12
کمبود ویتامین ب در بدن ریسک بالا رفتن هوموسیستئین را افزایش می‌دهد که منجر به شروع زودهنگام زوال عقل و آلزایمر خواهد شد. کمبود این ویتامین سبب خستگی، از دست دادن اشتها، یبوست، از دست دادن وزن و همچنین مشکلات حافظه می گردد. ویتامین ب 12 در غذاهای حیوانی مانند گوشت، مرغ، تخم مرغ، فراورده های لبنی و … موجود است. در نتیجه افراد وگان و گیاهخوار بیشتر در معرض این مشکل و کمبود ویتامین ب 12 هستند. به همین دلیل پزشکان توصیه اکید دارند که افراد وگان نسبت به کمبود این ویتامین مورد آزمایش قرار بگیرند تا در صورت نیاز مکمل های ویتامین ب 12 مصرف نمایند. همچنین زنان باردار، سالمندان، افراد کم خون، مبتلایان به اختلالات گوارشی مانند سلیاک و بیماری کرون به این مکمل نیاز دارند.
میکروب ها
افرادی که در معرض برخی میکروب ها مانند هرپس سیمپلکس نوع 1 یا همان ویروس تبخال هستند، با احتمال بیشتری دچار مشکل حافظه می شوند. اگرچه هیچ واکسنی برای ویروس تبخال وجود ندارد، واکسیناسیون دوران کودکی در برابر دیگر ویروس ها می تواند به جلوگیری از مشکلات بعدی در زندگی کمک کند. علاوه بر این ورزش منظم فرد را از قرار گرفتن در معرض عفونت های مکرر دور می کند.
